Historie Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in acht departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement betreffende de Amstel
het departement van een Delf
Daarnaast lagen verder het departement over een Schelde en Maas en dit departement betreffende de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een nieuwe rangschikking ook niet en na een instelling in 1801 aangaande dit Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de oude gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden over de Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Over Maanen werd in een grondwetcommissie nog een titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen over achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch dit werden door de rest met de commissie verworpen.[twee]
Een andere provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland naar Holland, doch een deel betreffende Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werden ook het laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werden Holland bij een grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men met op het herstel met een verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werd echter niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake van een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die organiseren met een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel over Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via remedie over de Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden door medicament met een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) als grens fungeert.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden betreffende Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd dit Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, klik voor meer info kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij de plaats Alkmaar. Er bevinden zich in dit deel betreffende een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in het noorden de Kop betreffende Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond Waarom probeert u dit niet eens? aan Zee en Bergen. Waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden met dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: het kan zijn het westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het Bron schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, al dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te beluisteren, daar hier veel Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere het lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; vooral dit Tessels en dit Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Precies wanneer in verschillende dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang over een dialecten. Toch zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse nog enorm meestal gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en het blijkt verder uit een dialecten. De dialecten ten noorden van dit IJ bestaan de meeste afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in een Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben ons heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op verschillende punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een ordening van een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn kijk hier op de verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat akelig met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nimmer volkomen mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland mits enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht over de besturen over de recreatieschappen wegens de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog ettelijke overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 deze site gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort